Back

Zaaien voor gezonde grond

3 minutes

Herinner je je vorige zomer nog? Overal in Vlaanderen zag je plots gele bloemenzeeën opduiken. Ook op Iona hadden we enkele velden vol prachtige zonnebloemen. Ze gaven de indruk dat de zomer geen einde kende. Komen de zonnebloemen volgende zomer terug? We vroegen het aan Els De Vries. Els is opvoedster op Iona én coördinator van een bijzonder project van natuurlijke bemesting.

Els, waarom zagen we zoveel zonnebloemenvelden in ons land vorige zomer?
Els
: “In 2024 hebben we een erg nat voorjaar gehad. We konden toen met de tractor het veld niet oprijden en ook niet zomaar wat zaaien. Daarom kozen vele landbouwers voor een zaadmix die tegen de regen opgewassen was. Die mix bestond uit zonnebloem-, acacia- en mosterdzaad. Er zijn in Vlaanderen toen zeker tien keer meer zonnebloemen dan anders gezaaid. En wij hebben enthousiast meegedaan”

Wat zijn de voordelen van die zaadmix?
Els
: “Allereerst zorgt het zaaien ervoor dat je je velden niet braak komen te liggen. De bloemen schenken een mooi zicht voor wie er woont of voorbijrijdt. Maar er is natuurlijk meer. Die zaadmix is een ‘faunamengsel’ en bestaat uit bloemen die in de herfst en de winter voedsel vormen voor vogels, insecten en knaagdieren zoals hamsters en konijnen. Dat op zich is al iets dat wij bij Iona belangrijk vinden. Even belangrijk is dat de zonnebloemen de stikstof uit de grond halen, waardoor de grond het volgende jaar rijker zal zijn. Het is dus voor een natuurlijke bemesting en gaat bovendien ook wildgroei of onkruid tegen.”

Verrassend was dat jullie de zonnebloemen niet hebben geoogst.
Els
: “Ja, klopt. Daar zijn meerdere redenen voor. In Zuid-Europa gebruiken ze zonnebloemen voor zonnebloemolie, enzo. Een dergelijke productie kunnen we hier echter niet aan. De kleinere zonnebloemen die we gezaaid hebben, zijn daar trouwens niet voor geschikt. Het zijn groen-bemesters en die oogst je niet. We hebben de zonnebloemen laten uitbloeien en de hele winter laten staan. De vogels en knaagdieren hebben er hun winterkost in gevonden en verder wordt het dus mest voor onze velden.”

Wat gaat er nu gebeuren?
Els:
“Als het weer mee zit, rijden we de komende dagen met de tractor de velden op om te klepelen. Klepelen is een vorm van maaien waarbij we de bloemen stuk slagen en het maaisel laten liggen. Daarna ploegen we de aarde en kunnen we op een mooi zaaibed opnieuw zaaien. Dat alles moet zeker voor 1 mei gebeuren.”

Krijgen we dan terug zonnebloemen?
Els:
“Deze keer zijn het geen zonnebloemen. We hebben voor een éénjarig bloemenmengsel gekozen dat we elk jaar opnieuw inzaaien. We krijgen dus terug kleurige velden en deze keer niet beperkt tot geel. Het zal heel wat bijen aantrekken en ook andere insecten. Op hun beurt gaan die dan weer de bestuiving van de bloemen aanzwengelen. Om die redenen krijgen we steun van de Vlaamse Land Maatschappij. De VLM steunt namelijk initiatieven zoals het onze die de biodiversiteit, het milieu en het landschap op het platteland versterken. Dat doen ze met vijfjarige beheersovereenkomsten. We gaan dus minstens vijf jaar op Iona van mooie bloemenstroken kunnen genieten.”

>Lees hieronder hoe de VLM de bloemen-strook omschrijft die we op Iona aanleggen.

Smulfestijn voor vlinders en bijen
Bloemenstroken aan de akkerranden brengen niet alleen kleur in het landschap. Ze zijn ook goed voor de bijenpopulatie die onder druk staat. Ook vlinders komen op het stuifmeel en de nectar af. Naast bestuivers trekken de bloemenstroken lieveheersbeestjes, zweefvliegen en gaasvliegen aan, de natuurlijke vijanden van de bladluis. Kortom, niets dan voordelen voor de biodiversiteit én de landbouwer.